Chào bác sĩ, tôi muốn hỏi bệnh nhân Lupus Ban Đỏ Hệ Thống (SLE) có sử dụng thuốc tránh thai được không? Nếu có, thì nên sử dụng loại thuốc nào? Trong trường hợp không được, thì còn biện pháp tránh thai nào khác ngoài sử dụng BCS không?

BS. Dương Thị Thuỷ

05:12 10/04/2019

Bạn Thảo thân mến,Cảm ơn bạn đã quan tâm và tin tưởng dịch vụ của Bệnh viện Đa khoa MEDLATEC, Lupus ban đỏ hệ thống (SLE), là bệnh xảy ra chủ yếu ở  nữ trong giai đoạn sinh đẻ. Chính vì thế, biện pháp tránh thai  hiệu quả rất quan trọng với người bệnh.  Có thai ngoài ý muốn là điều không tốt cho bệnh nhân SLE. Vì thai nghén ảnh hưởng lớn đến diễn tiến của bệnh, nên nếu chưa được chuẩn bị tốt, thai nghén có thể gây nguy hiểm đến tính mạng của mẹ và thai nhi. Có rất nhiệu biện pháp tránh thai được sử dụng như viên thuốc uống tránh thai, thuốc tránh thai chậm dùng bằng đường tiêm bắp, thuốc tránh thai cấy trong da, bao cao su, dụng cụ tránh thai đặt trong tử cung. Một số lưu ý khi sử dụng phương pháp tránh thai: Thuốc tránh thai có nhiều ưu điểm, tuy nhiên, estrogen có trong thuốc tránh thai làm tăng nguy cơ tắc mạch, nên sử dụng thận trọng ở những bệnh nhân có nguy cơ cao tắc mạch. Tương tự, thuốc tránh thai, không nên sử dụng ở phụ nữ có tiền sử đột quỵ hoặc có bệnh tim mạch kèm theo hoặc ung thư tuyến vú, bệnh gan tiến triển hoặc đau đầu migraine. Trước kia,  bác sỹ rất  ngần ngại khi kê thuốc tránh thai cho phụ nữ lupus. Do các nghiên cứu trước đây cho thấy thuốc tránh thai (kết hợp estrogen và progesterol) làm tăng nguy cơ đợt cấp cho bệnh nhân. Tuy nhiên, những nghiên cứu gần đây lại cho kết quả rất khả quan, thuốc tránh thai không gây ra đợt cấp, cũng như không làm tăng hoạt tính của bệnh ở bệnh nhân lupus nhẹ. Thuốc có chứa estrogen thấp an toàn với bệnh nhân lupus nhẹ. Tuy nhiên, không nên sử dụng thuốc tránh thai viên uống ở những bệnh nhân có nguy cơ tăng đông hoặc bệnh nhân lupus nặng. Hội chứng antiphospholipid, Viêm cầu thận, có hội chứng thận hư cũng không nên dùng thuốc tránh thai đường uống có chứa estrogen. Thuốc tránh thai chỉ có progesterol ít được sử dụng hơn thuốc tránh thai phối hợp giữa estrogen và progesterol. Thuốc không làm tăng nguy cơ tắc mạch, nên có thể là lựa chọn thay thế cho bệnh nhân lupus có nguy cơ tăng đông. Tuy nhiên, cần dùng đúng giờ trong ngày để đảm bảo hiệu quả của thuốc. Các thuốc tránh thai chậm dùng đường tiêm, ví dụ Depo-provera, được dùng tiêm bắp. Thuốc có hiệu quả tránh thai khoảng 3-4 tháng. Biến chứng giống như các thuốc tránh thai chứa estrogen, như tăng nặng đau đầu migraine, tăng nguy cơ tắc mạch. Ngoài ra một số tác dụng phụ khác có thể gặp như tăng cân, chảy máu bất thường, loãng xương. Loãng xương là nguy cơ nên được cân nhắc trước khi sử dụng vì bệnh nhân lupus vốn đã tăng nguy cơ loãng xương hơn so với người bình thường. Thuốc tránh thai cấy trong da. Thuốc sẽ giải phóng dần dần trong vòng 3 năm kể từ ngày cấy thuốc. Thuốc phát huy tác dụng ngay sau khi cấy trong da 24 giờ. Đặt dụng cụ tránh thai trong tử cung; đây là biện pháp an toàn và được sử dụng rộng rãi. Tuy nhiên, nên thận trọng ở những bệnh nhân viêm phần phụ tái diễn, hoặc viêm nhiễm tiểu khung, những bệnh nhân có nguy cơ mắc bệnh qua đường tình dục. Trường hợp của bạn, vẫn có khả năng sử dụng thuốc tránh thai tuy nhiên loại nào cần phụ thuộc vào tình trạng bệnh của bạn. Ngoài phương pháp tránh thai sử dụng bao cao su bạn cũng có thể sử dụng phương pháp đặt dụng cụ tránh thai nếu không có chống chỉ định. Bạn nên tới gặp bác sỹ để được tư vấn cụ thể. Chúc bạn sức khoẻ, Bác sỹ Dương Thị Thuỷ.